• 1
  • 2
  • 3

Nowości

  • Z dziejów sztucznej muszki w Transylwanii

    Z DZIEJÓW SZTUCZNEJ MUSZKI W TRANSYLWANII Ernest Friedel, dyrektor Märkischen Provinzial-Museum w Berlinie, w 1886 r. odbył podróż na Węgry Czytaj więcej
  • Oceny prawne kłusownictwa rybackiego

    Wojciech Radecki Oceny prawne kłusownictwa rybackiego Streszczenie zwróceniem uwagi na różne warianty zbiegu wykroczeń i przestępstw z ustawy rybackiej z Czytaj więcej
  • No Killowscy - desantowcy

    Będę podziwiany, a efekt psychologiczny jest taki, że część pozostałych wędkarzy nie chcąc być frajerami i czekać, aż im przełowią Czytaj więcej
  • Roboty utrzymaniowe i prace regulacyjne

    Roboty utrzymaniowe i prace regulacyjne Od 50. lat XX wieku ten sam sposób działania. Obecnie część robót hydrotechnicznych jest współfinansowana ze środków Funduszy Europejskich. Począwszy Czytaj więcej
  • Przywrócenie ciągłości biologicznej rzek

    Przywrócenie ciągłości biologicznej rzek. Sztuczne bariery zatrzymują transport rumowiska, zmieniając skład osadów rzecznych oraz naturalną erozję rzeki. Bariery mają również wpływ na Czytaj więcej
  • Rewitalizacja, renaturyzacja

    Rewitalizacja, renaturyzacja. Priorytety środowiskowe wynikające z Dyrektywy Wodnej. Niniejsze rozważania dotyczą cieków o charakterze podgórskim i górskim, ponieważ świat zwierzęcy Czytaj więcej
  • Melioracja, regulacja, zabudowa

    Melioracja, regulacja, zabudowa. Czy to są priorytety środowiskowe! Przed II Wojną Światową – woda jeszcze była. Sprzyjał temu system kilkudziesięciu tysięcy Czytaj więcej
  • Wczoraj wyszedłem nad rzekę, 6

    Wczoraj wyszedłem nad rzekę 6         Rozleniwiony, przesycony słońcem lipiec. Kolejne dni obłędnego słońca, duchota nagrzanego powietrza. Ta ciepła miękkość Czytaj więcej
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • 16
  • 17
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • 23
  • 24
  • 25
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 31
  • 32
  • 33
  • 34
  • 35
  • 36
  • 37
  • 38

Bażant złocisty - Chrysolophus pictus

 

psch05 01

Dorosły samiec: „Górna część głowy i potylica pokryte długimi, jedwabistymi piórami w kolorze bursztynowym, tworzącymi opadający czub. Poniżej znajduje się kołnierz, sięgający karku i okrywający tylną część głowy. Składa się z intensywnie pomarańczowoczerwonych piór, z których każde zakończone jest ciemnogranatowym prążkiem. Ptak może rozpościerać kołnierz, osłaniając nim część głowy. Kark ciemnozielony z czarnymi punktami. Łopatki ciemnopurpurowe. Lotki pierwszego rzędu brązowe z płowożółtą linią na zewnętrznym zakończeniu. Zakończenia stosiny pióra płowożółte. Lotki drugiego rzędu ciemnobrązowe, z plamami w kolorze orzechowym. Lotki trzeciego rzędu intensywnie niebieskie. Grzbiet i kuper złocistożółte. Szyja wpadająca w brąz, brzuch czerwony. Pióra po bokach ogona bardzo długie i wąskie, purpurowe. Ogon bardzo długi. Dwa główne pióra w kolorze soczystego brązu z jaśniejszymi plamami, tworzącymi marmurkowy wzór. Pozostałe pióra ogona z poprzecznymi, ciemnobrązowymi paskami. Wszystkie końcówki piór ogona w kolorze płowożółtym. Dziób zielonożółty. Stopy i nogi bladozielone.

Samica: „Głowa i kark ciemnobrązowe, końcówki piór z żółtobrązowymi paskami. Górna część karku ciemnobrązowa, z rudymi paskami i szarobrązowym kropkowaniem. Skrzydła czarne, poprzecinane paskami w kolorze jasno żółtobrązowym z czarnymi kropkami. Lotki pierwszego rzędu czarniawe, po wewnętrznej stronie ze wzorem w kolorze orzechowym przypominającym pajęczynę. Po zewnętrznej – żółtawe. Spodnia strona ciała płowa. Podgardle, pierś, boki i uda w czarne paski. Środkowe pióra w ogonie czarne, pokryte nieregularnymi żółtobrązowymi paskami. Zewnętrzne pióra ogona w kolorze orzechowym, poprzecinane cienkimi czarnymi kreskami, rozmieszczonymi co około 1cm. Zewnętrzne końce nakrapiane czarno. Dziób w kolorze rogowym. Stopy i nogi cieliste.”


psch05 03
Bażant złocisty uważany jest za jednego z najpiękniejszych ptaków łownych. Pokrojem przypomina bażanta diamentowego (Ch. amherstiae). Ma długi, opadający na tył głowy czub oraz imponujący kołnierz, który składa się z długich, szerokich piór. Ptak może go rozpościerać wokół głowy i szyi. Dominującymi barwami w upierzeniu są czerwień i żółć. Kołnierz ma barwę pomarańczową z granatowoczarnymi paskami. Długość ciała dorosłego samca wynosi przeciętnie 88 cm.

Bażant złocisty występuje w górzystych rejonach wschodniej Azji – dokładnie w górskich pasmach Chin Środkowych, od pd. – wsch. Tsinghai w kierunku wschodnim, przez pd. Kansu, do pd. Shensi i na północ do pasma Tsinling, w kierunku południowym przez Szechwan, Kweichow, zach. Hupeh i zach. Hunan do pd. Kwangsi (Johnsgard 1986). Jego naturalne siedlisko stanowią lasy bambusowe oraz niskie i gęste zarośla na zboczach gór i w dolinach. Z reguły ptaki unikają terenów leśnych.

psch05 02
Pokarm bażanta złocistego stanowią liście i pędy bambusa oraz różnych krzewów (na przykład liście i kwiaty różanecznika), owady i pajęczaki.
Sezon godowy wśród ptaków żyjących na wolności rozpoczyna się w kwietniu. Zalotom towarzyszą tańce godowe samców, które „podnoszą i rozpościerają kołnierz tak, że zakrywa on pół głowy, aż do oka. Ptak prezentuje swe ciało z boku, rozpościerając ustawiony pionowo ogon. Kogut wykonuje przed kurą skoki z jednej strony na drugą, wydając niskie gwizdy i kliknięcia” (Delacour 1951).

Dzikie ptaki zakładają gniazda między pędami bambusa, co zapewnia im bezpieczeństwo i łatwy dostęp do pokarmu. Jaja składane są w odstępach 24 godzin. W lęgu znajduje się od 5 do 12 jaj. Ich wysiadywaniem zajmuje się wyłącznie samica. Okres inkubacji trwa około 22 dni. Samiec nie pilnuje gniazda ani nie zajmuje się młodymi (Peters 1934 – 1951, Johnsgard 1986).

psch05 04
Po wykluciu się piskląt kura przebywa z nimi jedynie przez kilka dni. Później zwołuje je wyłącznie w czasie żerowania pozwalając poruszać się samodzielnie w pobliżu gniazda. Bażanty są zwykle zdolne do lotu już po 14 dniach, pozostają jednak pod opieką matki do ukończenia czwartego miesiąca. Samice osiągają dojrzałość płciową po roku, samce pierzą się i zdolne są do rozrodu dopiero po dwóch latach.

Bażant złocisty od dawna pojawiał się w chińskiej literaturze i sztuce (Delacour 1951). Po raz pierwszy przywieziono go do Wielkiej Brytanii w XVII wieku, jednak pierwsza wzmianka o tym ptaku pochodzi od Albina z roku 1740 (Delacour 1951). Próby sprowadzenia ptaka na stałe do Wielkiej Brytanii podjęto dopiero na początku XIX wieku.

psch05 05
W XVIII i XIX wieku bażant złocisty był sprowadzany pojedynczo, jako obiekt polowań. Ponieważ lubił uciekać i kryć się w zaroślach zamiast wzbijać się w powietrze, jego popularność jako gatunku łownego gwałtownie malała. Za to pióra ptaka zaczęły cieszyć się coraz szerszym zainteresowaniem wśród muszkarzy.
W książce „The Salmon Fly” (1895) George Kelson pisze: „Bażant złocisty nie ma sobie równych. Zyskał wielką popularność wśród twórców much, przede wszystkim ze względu na kołnierz. Jest on bardzo ceniony i cieszy się niesłabnącym powodzeniem. Dużym wzięciem cieszą się pióra z grzbietu występujące w różnych standardowych wariantach barwnych. Nie trzeba także przypominać Czytelnikowi, iż również pióra z ogona nie mają sobie równych.”
Choć niezwykle popularne przy wyrobie much łososiowych, pióra bażanta złocistego były rzadko używane do wykonywania much pstrągowych.
W roku 1950 G.E.M. Skues, piszący pod pseudonimem Val Conson, wydał książkę „Silk, Fur and Feather: The Trouot Fly Dresser Year”, w której pisał: „Duże, łukowato wygięte, środkowe pióro z ogona tego ptaka jako jedyne jest wykorzystywane do wykonywania małych much. Pióro to ma piękny marmurkowy brązowo – czarny wzór. Pojedyncze promienie używane są do wykonania korpusu muchy Spring Black Gnat jako alternatywa dla zwykłych piór indyczych. Pióra z piersi kury bażanta złocistego używa się do wykonywania jętek, a fragmenty mniejszych piór z grzbietu – do wyrobu wzorów fantazyjnych.”

psch05 06Od tamtego czasu wiele się zmieniło. Pomarańczowe i czerwone pióra używane są powszechnie do skrzydeł klasycznych amerykańskich mokrych much spopularyzowanych przez Raya Berganana takich, jak Volunteer, Saranac, St. Regis, Thistle, Golden Pheasant. Promienie wykorzystuje się w ogonach mokrych much np. Abbey, Blue Jay, Bog Pond, Kingfisher, Jay Silver i Good Evening. Pióra z kołnierza bażanta złocistego można znaleźć w ogonach takich klasycznych much jak Darling, Silver Jungle i Thunder. W Silver – Gold pióra z kołnierza znajdują się zarówno w ogonie jak i w skrzydełku.
Potwierdzeniem wszechstronności wykorzystania upierzenia bażanta złocistego przy wykonywaniu streamerów może być fakt, że w Millers River Special użyto czerwonych piór do wykonania „ramion” (shoulder).
W skrzydełkach streamerów takich jak Maynard Marvel i Golden Marvel znajduje się wiele piór z kołnierza bażanta złocistego (Stewart i Leeman 1982). Obecnie kreatywni twórcy much zwykle używają piór z kupra na jeżynki lub skrzydełka. Pióra z tułowia wykorzystywane są do wykonywania „policzków” streamerów.
Czarno zakończone, metalicznie zielonoczarne pióra grzbietowe były wykorzystywane do wykonania wielu rodzajów streamerów, które zostały spopularyzowane w połowie XX wieku przez Carrie G. Stevens z Rangeley w stanie Maine. Za piórami na kuprze znajduje się jeszcze jedna warstwa upierzenia. Te delikatne pióra o krótkiej stosinie i długich, luźnych promieniach świetnie nadają się na imitacje skrzelotchawek dla wielu rodzajów nimf naśladujących widelnice i jętki. Jeśli autor muchy pragnie ich użyć zamiast piór pawia do wykonania korpusu, powinien wzmocnić je ultra – cienkim drutem, ponieważ są bardzo delikatne. Opisany wyżej rodzaj piór jest u bażanta złocistego najdłuższy spośród wszystkich ptaków. Są to jedyne pióra, których promienie są dłuższe na szczycie niże te u nasady. Dlatego mocując je do trzonka haczyka powinno się je wiązać przy podstawie.
Prawie każdy twórca much łososiowych używa piór bażanta złocistego. Pióra z czuba używane są na ogonki i zwieńczenia (topping), pióra z grzbietu – zwykle na skrzydła (Lady Blanche, Kingfisher, Orange Parson, Sir Herbert, Stevenson).
Jak wspomniał Kelson również pióra z ogona są cenione przez twórców much. Ich promienie są bardzo popularne i powszechnie uzywane jako element skrzydełek much łososiowych (Blue Doctor, Black Doctor, Cound, Dunkeld, Popham, Nansen, Black Dose). Ogony są nakrapiane czarno i brązowo, a ich promienie mają tę zaletę, że łatwo można łączyć je z innymi rodzajami piór.
U nasady ogona bażanta złocistego znajdują się długie, wąskie, czerwone pióra nazywane „mieczami”. Zostały one użyte w ogonie tradycyjnej muchy łososiowej Tomey Tivey i w skrzydełku muchy Steven.
Współcześni twórcy much używają także delikatniejszych, czerwonych piór, znajdujących się pomiędzy „mieczami” oraz żółtych piór podogonowych. Wykorzystywane są one przede wszystkim na policzki lub w postaci pęczków promieni (ogonki).
Tam, gdzie kończy się kołnierz, a zaczynają pióra grzbietowe, znajdują się pióra nazywane „przejściowymi”. Są one szerokie, mają barwę złocistą i przypominają zarówno pióra kołnierza (złocista barwa) jak i pióra grzbietu (szerokie i stosunkowo krótkie – od 1 do 2,5cm). Z tego powodu mogą być wykorzystywane zamiast piór tukana do wiązania artystycznych much łososiowych oraz na skrzydła i ogony w małych mokrych muchach i streamerach.

Tłumaczenie: Anna Barbara Bezpiańska-Oglęcka

Literatura:
1. Delacour, J. 1951. Pheasants of the World. New York: Charles Scribner's Sons.
2. Elliot, D.G. 1872. A Monograph of the Phasianidae or family of the Pheasants. New York: By the Author.
3. Kelson, G.M. 1895. The Salmon Fly. London: By the Author.
4. Johnsgard, P.A. 1986 Pheasants of the World. Oxford: Oxford University Press.
5. Stewart, D. and R.F. Leeman. 1982. Trolling flies for Trout and Salmon. Brattieboro: Stephen Greene Press.
6. V.C. 1950. Silk, Fur and Feather: The Trout Fly Dresser's Year. Beckenhani, Kent: Fishing Gazette Ltd.

o mnie
Paul Schmookler i Ingrid V. Sils juz przeszli do historii muszkarstwa. Świadectwem ich pasji są ich wydawnictwa. Najsłynniejsze z nich to RARE AND UNUSUAL FLY TYING MATERIALS: A NATURAL HISTORY (vol.1 Birds, vol.2 Birds and Mammals). Dwutomowe dzieło uchodzi za jedną z najpiękniejszych publikacji w dziejach muszkarstwa. Dla muszkarzy jest jednak przede wszystkim najbardziej kompetentnym źródłem wiedzy o klasycznych materiałach pochodzenia zwierzęcego. Podobny charakter ma monograficzna FORGOTTEN FLIES, kompletny zbiór najsłynniejszych, często zapomnianych klasycznych wzorów much łososiowych, mokrych much i streamerów. Ostatnim edytorskim wydarzeniem jest periodyk ART OF ANGLING JOURNAL. Cztery pierwsze numery nowego czasopisma zostały powszechnie, w ubieglym roku, uznane za najpiękniejsze w historii muszkarskie pismo.
Inne artykuły autora

Tags: narzędzia, kręcenie much

Na Forum
Temat
Odpowiedzi
Przejrzane
Odpowiedź
Odszedł Staszek Rzepka
Przez Marek Kowalski Pt 02 Wrz 2022 12:36 pm Forum Forum ogólne
0
39316
Pt 02 Wrz 2022 12:36 pm Przez Marek Kowalski
Nowy na forum - użytkownicy przedstawiają się
Przez Piotr F So 09 Lip 2022 10:23 pm Forum Forum ogólne
1
12545
So 09 Lip 2022 10:23 pm Przez Sebaruszkiewicz
Soła
Przez Stan Cios Cz 08 Lip 2021 12:54 am Forum Forum ogólne
0
30629
Cz 08 Lip 2021 12:54 am Przez Stan Cios
Rajcza
Przez Stan Cios Wt 23 Mar 2021 2:20 am Forum Forum ogólne
0
30429
Wt 23 Mar 2021 2:20 am Przez Stan Cios
Czy pstrąg jest głodny?
Przez Sebaruszkiewicz Pt 19 Lut 2021 3:00 pm Forum Dyskusje o Artykułach
0
40067
Pt 19 Lut 2021 3:00 pm Przez Sebaruszkiewicz